Khái niệm và mô hình hoạt động của Website

ngày 09-08-2020

 

WEBSITE là tập hợp những trang (page) con, mà mỗi trang con là một siêu văn bản (hyper text) bao gồm văn bản, hình ảnh, video và có thể liên kết từ trang này sang trang khác

 

Hiện nay, để một website có thể vận hành trên môi trường Word Wide Web, cần bắt buộc có 3 phần chính: 

- Tên miền (Domain): là tên riêng và duy nhất của website

- Hosting (Hosting Share, máy chủ, vps...): là máy chủ chứa mã nguồn, và dữ liệu của trang web cũng như các tập tin liên quan

- Mã nguồn web (Source code): là các tệp tin html, xhtml,.. hoặc một bộ code được lập trình bằng các ngôn ngữ asp.net, PHP, java, Ruby on Rails.... 

Các khái niệm liên quan:

Đặc điểm tiện lợi của website: Mức truyền đạt thông tin là rất nhanh và rộng khắp thế giới, thông tin dễ dàng cập nhật, thay đổi, khách hàng có thể xem thông tin ngay tức khắc, ở bất kỳ nơi nào, tiết kiệm chi phí in ấn, gửi bưu điện, fax, thông tin không giới hạn (muốn đăng bao nhiêu thông tin cũng được, không giới hạn số lượng thông tin, hình ảnh...) và không giới hạn phạm vi khu vực sử dụng (toàn thế giới có thể truy cập). 

- Cơ sở dữ liệu (viết tắt CSDL; tiếng Anh là database) là một tập hợp những thông tin được tổ chức để dễ dàng trong việc tạo lập, cập nhật và khai thác thông tin. Cơ sở dữ liệu được duy trì dưới dạng một tập hợp các tập tin trong hệ điều hành hay được lưu trữ trong các hệ quản trị cơ sở dữ liệu.

Ví dụ: Khi chơi facebook, khi bạn cập nhật trạng thái, thì thông tin đó sẽ được lưu vào cơ sở dữ liệu, và khi bạn tắt đi, vào lại trang chủ thì trạng thái ấy vẫn còn, vì trạng thái đó được gọi ra (truy xuất/ Select) từ cơ sở dữ liệu

- Website động (Dynamic website) là website có cơ sở dữ liệu, được cung cấp công cụ quản lý website (Admin Tool) để có thể cập nhật thông tin thường xuyên, quản lý các thành phần trên website. Loại website này thường được viết bằng các ngôn ngữ lập trình như PHP, Asp.net, JSP, Perl,..., quản trị Cơ sở dữ liệu bằng SQL hoặc MySQL,...

Ví dụ như các web site bán hàng hoặc tin tức, các dữ liệu sẽ được cập nhật bới các quản trị viên không cần có chuyên môn về lập trình web, sẽ có trang quản trị để họ có thể cập nhật tin tức, hoặc ví dụ đơn giản hơn như web face book, bạn có thể cập nhật trạng thái trên đó, hoăc tương tác, comment cho bài viết của người khác, những thông tin ấy sẽ được lưu vào cơ sở dữ liệu, và nó sẽ giữ nguyên  những trạng thái ấy cho những lần truy cập sau

- Website tĩnh do lập trình bằng ngôn ngữ HTML theo từng trang, không có cơ sở dữ liệu và do đó sẽ không có công cụ quản lý thông tin trên website, nên khi muốn cập nhật, thay đổi thông tin trên web bạn phải biết kỹ thuật thiết kế trang web, loại trang web này chỉ được sử dụng cho những website thường không có nhu cầu về cập nhật tin tức, và người dùng cũng chỉ có quyền xem chứ không có thể tương tác cập nhật dữ liệu cho trang web

-Trình duyệt: là một phần mềm dùng để duyệt web, vì dụ chrome, IE, COCCOC, phần mềm này có chỉ  thể đọc được ngôn ngữ html,css,js nên khi duyệt web server sẽ trả về cho chúng ta những tệp tin có dạng .html,.js, .css và khi ta viết code html,css,js thì có thể đọc trực tiếp trên trình duyệt mà không qua apache

- Apache là web server, Mặc dù chúng ta gọi Apache là web server nhưng nó lại không phải là server vật lý, nó là một phần mềm chạy trên server đó. Công việc của nó là thiết lập kết nối giữa server và trình duyệt người dùng (Firefox, Google Chrome, Safari ...) rồi chuyển file tới và lui giữa gchúng (cấu trúc 2 chiều dạng client-server). Apache là một phần mềm đa nền tảng, nó hoạt động tốt với cả server Unix và Windows.

Thực tế hosting cũng chỉ là một máy tính bình thường, nhưng nó mạnh hơn và hoạt động 24/24, nó hoạt động được khi người ta gắn phần mềm gọi là apache cho nó, bạn cũng có thể thiết lập một máy chủ hosting trên máy của mình, nếu như bạn cài phần mềm apache cho máy mình (xampp, laragon…vv) và có thể cho truy cập toàn cầu nếu bạn có kết nối internet

- Một website động sẽ có hai thành phần chính là phần back-end, và front-end, trong khi web tĩnh chỉ có phần front-end:

Front-end: là ngôn ngữ phía trình duyệt có thể đọc được như: html, css, js, ngôn ngữ này được sử dụng để tạo giao diện cho website và tất cả những gì người dùng có thể nhìn thấy được

Back-end: là thành phần bao gồn các ngôn ngữ được viết để tương tác với cơ sở dữ liệu (php, python, java…), dùng để truy xuất, và thêm hoặc xóa dữ liệu, cũng như là tính toán, cung cấp thông tin, điều khiển các hoạt động của website… để có thể tạo được sự tương tác cao hơn cho web site, ví dụ như làm những chức năng quản lí bán hàng, quản lí nhân viên đều phải cần tới sợ trợ giúp của các ngôn ngữ back end

Phần 2: Hoạt động của web site:

Web site hoạt động theo 2 chiều: yêu cầu và phản hồi thông qua phương thức truyền tài siêu văn bản

Khi bạn gõ http://google.com trên trình duyệt thì “google.com” giống như là một số điện thoại độc nhất để bạn có thể truy cập chính xác tới địa chỉ của bác google, và http nó là “hyper text protocol” tạm dịch là “phương thức truyền tải siêu văn bản”, bạn có thể tạm hiểu nó giống như là đường dây điện kết nối giữa máy tính của bạn và máy chủ, để truyền tải giữ liệu từ máy chủ sang máy tính của bạn, tiếp tục lại vấn để, khi bạn gõ http://google.com trên trình duyệt thì bạn đã gửi một yêu cầu tới máy chủ của google, và  lập tức máy chủ google sẽ trả về cho bạn một giao diện bao gồm html, css, js mà bạn đã được thấy dưới đây

Tiếp đến bạn lại gõ vào ô tìm kiếm “dạy lập trình php” và nhấn serch, có nghĩa là bạn đang gửi yêu cầu cho máy chủ biết bạn đang tìm kiếm gì, tiếp theo thì ngôn ngữ từ phía back end của google sẽ tìm kiếm kết  trong cơ sở dữ liệu của nó xem có kết quả nào của từ khóa “dạy lập trình php” và sau đó sẽ trả về kết quả cho bạn dưới dạng file html, css , js để trình duyệt có thể đọc được và hiển thị kết quả cho bạn thấy. bạn có thể nhấn Ctr+U để xem đoạn mã html css mà google trả về, hoặc chọn lưu trang web để xem file html,css,js mà trình duyệt trả về nhé,

Nếu cảm thấy ví dụ trên còn chưa cụ thể, vui lòng xem bài viết website hoạt động như thế nào. Có thể các bạn sẽ có cách nhìn rõ hơn về cách hoạt động của google

Trên đây là tất cả những thông tin cơ bản nhất cho các bạn muốn tìm hiểu website là gì và cơ chế hoạt động của website,

Vì kiến thức còn thiếu hụt, nếu bạn đọc có nhận thấy sự sai phạm trong bài viết vui lòng để lại lời nhắn, để chúng tôi có thể cập nhật những thông tin chính xác nhất cho bạn đọc